NVC: Porozumienie bez Przemocy
Porozumienie bez Przemocy to empatyczna komunikacja, której celem jest budowanie kontaktu, dialogu, porozumienia i tym samym tworzenie relacji opartych na wzajemnym szacunku i uważności wobec drugiego człowieka.
NVC w naszej Wiosce
W Wioskach przywiązujemy dużą wagę do tego w jaki sposób komunikujemy się między sobą – zarówno z innymi dorosłymi, jak i z dziećmi. Naszą bazą, podstawą na której się opieramy i podejściem z którego czerpiemy jest Porozumienie bez przemocy.
Można powiedzieć, że Porozumienie bez Przemocy jest:
– z jednej strony pewnym zestawem narzędzi i umiejętności, które możemy praktykować i ćwiczyć
– z drugiej strony określa pewien sposób myślenia – to jak interpretujemy wszystkie sytuacje które nam się w życiu przytrafiają, w jaki sposób patrzymy na innych ludzi i jakie mamy podejście do świata
– z trzeciej strony to pewna wspólnota ludzi – podzielających podobne wartości
4 filary NVC: Porozumienia bez przemocy
1. Fakty
Fakty to pierwszy z czterech kroków wyrażania siebie w Porozumieniu bez Przemocy. Oddzielanie naszych wszystkich myśli, przeżyć i interpretacji, które pojawiają się w naszej głowie od faktów, które możemy zaobserwować to pierwszy etap, który przybliża nas do samych siebie – do tego co czujemy i czego potrzebujemy.
2. Uczucia
Uczucia, które się w nas pojawiają są tylko nasze, co oznacza, że dotyczą nas, a nie innych osób. Niektóre uczucia odbieramy jako przyjemne, inne jako nieprzyjemne, ale wszystkie stanowią dla nas ważną informację o naszych potrzebach.
3. Potrzeby
Rozpoznawanie i docieranie do własnych potrzeb jest niezwykle ważne – pomaga lepiej zrozumieć w jaki sposób działamy i z czego wynikają podejmowane przez nas oraz innych ludzi działania. W ich identyfikacji może nam pomóc zadanie sobie pytań o to Co jest dla mnie ważne? O co mi chodzi w tej sytuacji? Czego tak naprawdę potrzebuję? Jakie jest źródło mojej reakcji?
4. Prośby
W Porozumieniu bez Przemocy formułujemy prośby, które są konkretne, możliwe do zrealizowania, osadzone w czasie oraz sformułowane w sposób pozytywny (mówimy o tym, czego chcemy, a nie o tym czego nie chcemy). Prośby tym różnią się od żądań, że wyrażając naszą prośbę jesteśmy otwarci na to, że druga strona powie “nie”. Wtedy możemy dalej kontynuować dialog szukając nowych rozwiązań.
Dorośli – a co z nami?
Jakość naszego życia oraz tego jakie relacje budujemy z innymi ludźmi bardzo zależy od tego jaki kontakt mamy sami ze sobą. Myśląc o naszych kontaktach z dziećmi często mamy dużo oczekiwań i z różnymi rzeczami bywa nam trudno. Zastanawiamy się więc jak moglibyśmy w inny sposób się komunikować, który bardziej będzie nas wspierał. Zawsze takim pierwszym ważnym krokiem jesteśmy my sami – dorośli. Zacząć możemy więc od tego w jaki sposób my sami myślimy o dzieciach, o sytuacjach które nas spotykają, o tym jakie w nas się budzą emocje, jakie nasze potrzeby są zaspokajane a jakie niekoniecznie.
NVC w praktyce
- Posługujemy się językiem obserwacji i faktów, rezygnując z oceniania, etykietowania i osądów.
Mamy akceptację dla wszystkich emocji – nie hamujemy wyrażania złości, nie blokujemy płaczu, nie zaprzeczamy mówiąc „nic się nie stało”, nie odwracamy uwagi. Każda emocja, którą obserwujemy, jest dla nas ważną informacją o potrzebach dziecka.
Szanujemy „nie” dziecka i jego granice, staramy się szukać takich rozwiazań które to „nie” uwzględnią. Umiejętność mówienia „nie” jest bardzo ważna – pozwala dbać o własne granice, chronić siebie, sprzyja kształtowaniu się własnej autonomii.
Nie posługujemy się metodą kar i nagród, która wiąże się ze stawianiem warunków oraz niszczy poczucie bezpieczeństwa i zaufania.
Pozwalamy doświadczać naturalnych konsekwencji działań – czyli dajemy dzieciom możliwość zobaczenia w jaki sposób ich zachowanie czy słowa mogą wpłynąć na inną osobę lub otoczenie.
Uznajemy, że dzieci nie muszą się dzielić – nie negujemy wartości tej umiejętności, ale dajemy dzieciom wolny wybór, dzieci same mogą podjąć tą decyzję.
Rezygnujemy z kar
W Wioskach budujemy relacje w oparciu o wzajemny szacunek i zaufanie. Nie karzemy dzieci za ich zachowania, nie wykorzystujemy również nagród jako czynników motywujących. Wszystkie zachowania dzieci, również te, które dla nas dorosłych bywają bardzo trudne, stanowią pewną formę komunikatu. Z dużą uważnością obserwujemy więc zachowania dzieci, starając się myśleć o tym, jaki przekaz nam niosą i o jakich niezaspokojonych potrzebach dziecka nas informują. Rezygnacja z kar i nagród w naszych relacjach z dziećmi nie oznacza, że w zamian proponujemy inną metodę lub mówimy czym możemy kary i nagrody zastąpić. Mówimy tutaj o zupełnie innym sposobie budowania relacji, innej perspektywie patrzenia na dziecko i na nasze wspólne bycie razem. Nie chodzi więc o to, by znaleźć odpowiednie zastępniki, ale o to, by nasza relacja z dzieckiem opierała się na czymś innym niż przewaga siły dorosłego. Jedną z najważniejszych rzeczy, jakie możemy dać dzieciom, jest bezwarunkowa akceptacja – przekonanie, że niezależnie od tego jakie są i co robią, jesteśmy z nimi oferując naszą obecność i wsparcie.